AK Parti Burdur İl Başkanı Volkan Mengi, Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) iptal ederek yenilenmesine karar verdiği İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimine ilişkin değerlendirmede bulundu.
2018’de seçim kanununda yapılan değişiklik ile sandık kurulu başkanları ve kurulun en az bir üyesinin kamu görevlisi olma (askeri personel olmama) şartı getirildi. Buna göre ilçelerin mülki idareleri (kaymakamlık ve valilik) o ilçede görev yapan kamu görevlilerinin listesini ilçe seçim kurullarının talebi üzerine teslim etmektedir. İlçe seçim kurulları da bu liste üzerinden kura ile sandık kurulu başkanı ve sandık kurulu memur üyesi ataması yapmaktadır. Ancak 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde İstanbul’da kanunun bu hükmü açıkça ihlal edildi. İstanbul’da 31.280 sandık bulunmaktadır bu da 31.280 devlet memuru sandık kurulu başkanı ve 31.280 tane memur üye demektir. YSK’nın tespitlerine göre İstanbul seçimlerinde görevlendirilen 6.644 kişinin sandık kurulu başkanı ve 13.098 sandık kurulu üyesi olması kanunen yasaktır.
YENİLEME KARARININ NEDENLERİ
Kanuna aykırı olarak sandık kurulu başkanı ve memur üyesi atanan 22 sandıktaki oy sayım ve döküm cetvelinin “kayıp olduğunu ve YSK sistemine boş olarak işlendiğini” tespit etmiştir
Yine kanuna aykırı olarak sandık kurulu başkanı ve memur üyesi atanan 101 sandıktaki oy sayım ve döküm cetvelinin imzasız mühürsüz ve yazıları eksik olarak YSK sistemine işlendiğini tespit etmiştir
Kanunun aradığı 2 konuda usulsüzlük yapılan sandık sayılarının toplamı 123’tür, bu sandıklardaki toplam oy sayısı ise yaklaşık 42.000 oy pusulasıdır.
YSK, hem sandık kurulu başkanı ve memur üyesi kanunsuz atanan hem de oy sayım ve döküm cetveli olmayan ya da boş olan 123 sandıktaki yaklaşık 42.000 oy pusulasının kontrol ve denetiminin yapılamayacağından dolayı şüpheli hale geldiğine hükmetmiştir.
YSK, İstanbul Büyükşehir Belediye seçiminde adaylar arasındaki oy farkının 13.729 olması, denetlenemez ve kontrolü sağlanamaz yaklaşık 42.000 şüpheli oy pusulasının İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerinin sonucunu doğrudan etkileyeceğine hükmetmiş ve seçimin yenilenmesine karar vermiştir.
Görüldüğü gibi YSK sadece “sandık başkanları ve sandık kurulu memur üye” konusundaki kanunsuz atamaları ya da “oy sayım ve döküm cetvellerine” ilişkin usulsüzlükleri ayrı ayrı değerlendirmemiş ya da yeterli bulmamış kanuna aykırı 2 önemli usulsüzlüğün birarada olduğu sandıkları tespit etmiş ve bu sandıkların İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerine etki edip etmeyeceğini değerlendirerek sonuçta yaklaşık 42.000 denetlenemez ve kontrol edilemez şüpheli oy pusulasından dolayı seçimin yenilenmesine karar vermiştir.
YANİ NEDEN İLÇE SEÇİMLERİ VE DİĞER SEÇİMLER İPTAL EDİLMEDİ?
Bu konuyu da adım adım anlatmakta fayda vardır;
YSK gündemine sadece itiraz edilen konuları almaktadır.
AK Parti’nin itiraz ettiği hususlar İstanbul Büyükşehir Belediye ve Büyükçekmece Belediye seçimlerine yöneliktir. MHP’nin de itiraz ettiği husus ise Maltepe İlçe Belediye seçimidir. Dolayısı ile YSK’nın inceleyeceği ve hakkında karar vereceği seçimler bu 3 seçimdir diğer ilçeler veya muhtarlıklar hakkında itiraz olmadığı için YSK’nın bu konuda bir değerlendirmesi yasal olarak söz konusu değildir.
YSK’nın karar verme sürecinde belirleyici olan en önemli husus “kanuna aykırı 2 usulsüzlüğün bir arada yaşandığı” sandıklardır. Bu 2 usulsüzlüğün bir arada yaşandığı sandık sayısı Maltepe’de 1 sandık, Büyükçekmece’de ise bu şekilde bir sandık bulunmamaktadır. Bundan dolayı Maltepe ve Büyükçekmece İlçe Belediye seçimleri yenilenmemiştir.
Ayrıca bunların haricinde YSK’nın ara kararı gereğince 22 ilçede 57 sandıkta yapılan oy sayımları sonrasında Gaziosmanpaşa, Başakşehir ve Avcılar ilçelerinde 4 sandıkta kanunen bulunması gereken sandık seçmen listesi, oy sayım döküm cetveli ve sandık sonuç tutanağının bulunmadığı tespit edilmiştir.
BİR ZARFTA 4 PUSULA VAR NEDEN 1’İ İPTAL EDİLDİ DE 3’Ü İPTAL EDİLMEDİ?
YANİ NEDEN İLÇE SEÇİMLERİ VE DİĞER SEÇİMLER İPTAL EDİLMEDİ?
İstanbul’da seçim sırasında zarflara konulan 4 pusula vardır:
1.İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi pusulası
2.İlçe Belediye Başkanlığı seçimi pusulası
3.İlçe Belediye Meclisi üyeleri seçimi pusulası
4.Muhtarlık seçimi pusulası
YSK, değerlendirmelerini itirazlar doğrultusunda gerçekleştirmektedir.
YSK, itiraz sonucunda usulsüzlük tespit etmişse bu usulsüzlüğün seçim sonuçlarına etki edip etmeyeceğine bakmaktadır.
İstanbul Büyükşehir Belediye ve 2 ilçe belediyeye dönük “kanuna aykırı olarak sandık kurulu başkanı ve sandık kurulu memur üye belirlenmesi” ve bu kanunsuz şekilde oluşturulan sandık kurullarının “oy sayım ve döküm cetvellerini boş, eksik veya imzasız hazırlaması” itirazlarını değerlendiren YSK 123 sandıkta yaklaşık 42.000 şüpheli oy tespit etmiştir.
İlçelerdeki 123 sandıkta tespit edilen bu 42.000 şüpheli oy büyükşehir belediye başkanlığının iki aday arasındaki farkın 13.729 olduğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimine etki ederken ilçe belediyelerinin sonucuna etki etmediği görülmüştür. Bundan dolayı YSK, İstanbul Büyükşehir Belediye seçiminin yenilenmesine karar verirken, bütün ilçelerdeki toplam 42.000 şüpheli oy ilçe belediye seçimlerinin adayları arasındaki farkı etkilemeyeceği için seçimi yenilememiştir.
