Bir süredir hayatımızda olan ve çoğumuz için yeni nesil havalı bir oyuncak olan drone‘lar, gelişmiş teknolojileri toplum için daha erişilebilir kılarak giderek daha da popüler hale geliyor. Bugünlerde teknoloji mağazalarında, elektronik ürün satıcılarında ve genel olarak webde daha ulaşılabilir bir biçimde bulunabilen drone’lar, 4K kalitede kameralar başta olmak üzere çok daha gelişmiş donanım ve yazılımlarıyla da dikkat çekmeyi başarıyor. Peki bizler drone’lar hakkında ne kadar biliyoruz? Drone nedir, ne işe yarar ve nasıl bir teknolojiyle kullanılır? Eğer siz de giderek daha da yaygın hale gelen drone teknolojisi hakkında daha fazla bilgi almak ve bir drone satın almadan önce A’dan Z’ye kadar bu geleceğin cihazını incelemek istiyorsanız Hopi ile doğru yerdesiniz.
Drone Nedir?
Drone terimini aslında ilk olarak askeri kullanım çerçevesinde duyduk; ilk çıktıklarında drone’lar kullanımı aşırı derecede pahalı teknolojiler olmakla birlikte herkesin kullanımına açık cihazlar değildi ve erişilmesi oldukça güçtü. İHA, yani insansız hava aracı olarak da bilinen drone ne demek diye baktığımızda aslında bu cihazın birden fazla kategoride yer alabileceğini söylememiz mümkün oluyor. Bu kategorilerden bir tanesi, herhangi bir insan müdahalesi gerektirmeden, kendi başına uçabilen tamamen otonom cihazları ifade ediyor. Bir diğer kategori ise halk olarak bizim daha aşina olduğumuz drone modelleri; yani teknik olarak yine kendi başına uçabilen ancak bir pilot tarafından yönetilen, uzaktan kumandalı ve zeminden yönetimli cihazlar olarak da kategorize edilebilir. Her iki kategoride de farklı teknolojiler kullanılmakla birlikte aktif kullanım söz konusu olduğunda farklı amaçlar devreye girer. İHA olarak tanımlayabileceğimiz drone’lar daha çok askeri ya da kamusal amaçla kullanılırken pilot kontrollü ve uzaktan kumandalı bir drone oyuncak kategorisinde dahi sayılabilir ve insanların eğlence ya da gelişmiş teknolojileri deneyimlemek amacıyla temin ettiği cihazlar olarak bilinir.
Drone Tarihçesi
İşin aslına bakarsanız drone’lar, her ne kadar hayatımıza aktif ve popüler olarak son 10 yıl içerisinde dahil olmuş olsa da, neredeyse bir asırdır var olan cihazlardır. Nikola Tesla’nın 1898 yılında icat ettiği ve radyo frekanslarından faydalanarak uzaktan kontrol ettiği teknesini sergilediği “tele-otomasyon” sistemi, ya da 1. Dünya Savaşı döneminde Charles Kettering’in inşa ettiği “Kettering Bug” isimli füzesinin de temel mantık olarak drone’lardan pek bir farkı yok gibi. Bu fikir her nerede başlamış olursa olsun, drone’lar on yıllarca askeri projeler için aktif olarak kullanılan teknolojik cihazlar olarak biz bilsek de bilmesek de hayatlarımızda yer aldı. Bu cihazlar özellikle düşman bölge üzerinden geçerken tespit edilemeyecek kadar küçük ve çevik oldukları için gözetleme amaçlı kullanılmak üzere harika araçlardır. Eğer olur da tespit edilip imha edilirlerse de karşılığında katlanılan tek maliyet, yeniden bir drone inşa etmekti. Zaman içerisinde askerler drone’lara bomba ekleyip bu cihazları tek bir hamle ile hedefi tespit etme ve yok etme görevini verdi. 1990’lı yıllarda üretilen Predator isimli drone, o zamandan bir milyonlarca saat uçmuş ve ABD’nin savaş stratejisini değiştirecek kadar etkili olmuştu.
Söz konusu tüketici tarafı olduğu zaman ise drone’lar 2000’lerin sonunda, uzaktan kumandalı uçak fanları tarafından popülerize edilmişti. Bu hobi ile yakinen uğraşan bazı teknoloji tutkunları, telefonlarında aslında “on numara” bir oto-pilot sistemi oluşturabilecek parçalar olduğunu keşfetmiş ve bu parçaları uzaktan kumandalı uçaklarına entegre etmeye çalışarak bir nevi “kendin-yap” ev yapımı drone’lar oluşturmaya başlamıştı. Bu vesile ile gelişmeye, genişlemeye ve kitle kazanmaya başlayan tüketici-tipi drone’ler, zaman içerisinde kendine isim yapacak drone markaları tarafından piyasaya kazandırılmış ve şimdiki konumuna gelmeyi başarmıştır.
Drone’lar Ne İçin Kullanılır?
1. Havadan görsel elde etme: Bir insanoğlunun ayak basamayacağı lokasyonlarda ulaşmak ve oradan fotoğraf çekmek için kullanılabilecek en uygun araçlardan biri elbette bir drone’dur. Örneğin bundan bir süre önce Japonya Fukuşima nükleer santralinde ciddi bir nükleer kaza ile karşı karşıya geldi. Buradaki hasarı değerlendirmek ve bu hasar üzerinden bir aksiyon planı çıkartarak daha büyük bir faciaya sebebiyet vermemek için alanın fotoğraflarını çekmesi için ileri seviye bir drone kullanıldı, bu sayede insanların söz konusu alandan yayılabilecek radyoaktif etmenler ile temas kurması engellenmiş oldu.
2. Doğal olayları takip etme: Drone’lar multi-fonksiyonel yapıları sayesinde pek çok farklı koşulda ve alanda kullanılabilir. Bunlardan bir tanesi de fırtına, deprem, yangın, sel ve benzeri doğa felaketlerinde hem gözlemci hem de müdahaleci bir konumda yer alabiliyor olmasıdır.
3. İnsani yardım: Yine benzeri doğa olaylarında ya da insani yardımın ihtiyaç duyulabileceği acil felaket durumlarında drone’lar, alana ilaç ve taşıyabileceği ağırlıkta tıbbi malzeme taşımak için oldukça ideal.
4. Arama kurtarma: Drone’ların sürekli olarak evrimleşmesi ve gelişmesi ile birlikte arama kurtarma yapabilme kapasitesine sahip modeller dahi piyasadaki yerini almaya başladı. Uluslararası düzeyde nam salmış ve ödüllendirilmiş bir drone olan Gimball, uçuş sırasında karşılaştığı engelleri bir bir atlatmasına yardımcı olan bir nevi kafes ile çevrili. Bu modelin aynı zamanda böceklerden esinlenen bir tasarımı olmakla birlikte ısı sensörleri, GPS verileri, kameraları ve üstün bir dayanıklılığı bulunuyor; ve tüm bunlar onu arama kurtarma çalışmaları için biçilmiş kaftan kılıyor.
Drone Uçurma Kuralları
Nihai tüketici olarak drone nasıl uçurulur diye merak ediyorsanız, öncelikle uluslararası olarak tanımlanan ve Türkiye de dahil olmak üzere her ülkede geçerli olan drone uçurma kurallarına hakim olmanız gerekiyor:
- Drone’unuzu 120 metrenin altında uçurun.
- Onu görüş alanınızdan ayırmayın.
- Kısıtlanmış hava sahalarında drone uçurmayın.
- Havaalanlarının yakınlarında drone uçurmayın ve kesinlikle başka uçakların yanında drone’unuzu çalıştırmayın.
- Bir grup insan üzerinden drone geçirmeyin.
- Stadyumlarda ve stadyum gibi alanlarda gerçekleşen spor etkinliklerinde drone uçurmak yasak.
Drone Önerileri
Bir drone satın almadan önce drone tavsiyesi almak isterseniz, en popüler drone modellerinden ve markalarından faydalanabilir, özelliklerini karşılaştırabilir ve hem ihtiyaçlarınıza hem de bütçenize uygun nihai bir seçim yapabilirsiniz. Drone önerisi araştırırken aşağıda listelenen drone markalarından faydalanabilirsiniz.
DJI Ryze Tech Tello: En ünlü drone markaları arasında yer alan DJI’ın en çok tercih edilen modellerinden biri, Ryze Tech Tello. Giriş seviyesinde bir drone arayanlar ve ilk kez bir drone satın almaya planlayanlar için ideal cinsten.
Aden E58 Fly More Combo: Söz konusu kameralı drone önerileri olduğu zaman bu cihazın en çok tercih edilen ve satılan cihazların başında geldiğini söylemek mümkün. Bu model de tıpkı DJI’ın modeli gibi hiçbir drone tecrübesi olmayanlar için biçilmiş kaftan. Oldukça hafif tasarımı, onu seyahatlerde ve günlük kullanım için ideal kılarken akıllı telefon ile kontrol edilebilir olması kullanımın çok daha keyifli hale getiriyor.
DJL Mavic Mini: Yine bir DJI modeli olan bu ürün, orta düzey kullanıcılar için daha uygun. Eğer daha önce bir giriş seviyesi drone kullanıldıysanız ve bu alanda edindiğiniz tecrübenizi bir üst seviyeye taşımak istiyorsanız, 30-40 dakika uçuş süresine sahip bu gelişmiş modeli tercih edebilirsiniz.
Fimi X8 SE: 12 MP kamerası, 1 saate yakın uçuş süresi vadeden 4.500 mAh’lık bataryası ve 4K video çekebilme potansiyeli ile bu ürün de orta seviye drone kullanımı arayışında olan teknolojiseverler için biçilmiş kaftan.
Autel EVO 2: Bu drone, giriş ve orta seviye drone modelleri önerilerimiz ile kıyasla daha profesyonel bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Tam 7.100 mAh’lık bataryası 100 dakikayı aşkın bir uçuş performansı sunarken cihazın 48 MP’lik kamerası seri çekimden uzun pozlamaya, HDR çekimden 4K video kalitesine kadar pek çok avantajı da beraberinde getiriyor. Bu ürünü kullanmadan önce Sivil Havacılık’tan izin almanız gerektiğini de belirtmiş olalım.