Roza (Rozasea) ya da gül hastalığı, yüz bölgesinde kızarıklık ve kırmızı sivilcelere neden olan bir cilt rahatsızlığıdır. İleri dönemlerinde göğüs ve sırt bölgesinde de yayılım gösterebilir. Gül hastalığı özellikle açık tenli kişilerde görülen bir cilt hastalığıdır.
Daha çok kadınlarda görülen gül hastalığı, genellikle orta-ileri yaştaki kişileri etkiliyor. Gül hastalığı yüz bölgesinde ve vücutta kızarıklığa neden olurken aynı zamanda da kan damarlarının daha belirgin bir hale gelmesine sebep olur.
Ortaya çıkan semptomlar haftalarca veya aylarca sürebilir ve belirli zamanlarda şiddetini artırarak alevlenebilir. Alevlenmeler genel olarak bir döngü halinde ortaya çıkar. Bazı durumlarda ise vücuttan bir süreliğine kaybolabilir. Roza, çeşitli akne formları ve diğer cilt hastalıkları ile karıştırılabilir. Gül hastalığının 4 temel türü vardır:
Eritematöz-telenjiektazik (ETR): Rozasea hastalığının ETR olarak adlandırılan birinci türünde yüzde kızarıklık ve görünür kan damarlarının ortaya çıkması söz konusudur.
Akne roza: Gül hastalığının bu tipi akne ve sivilceler ile ilişkilidir. Genel olarak orta yaşlı kadınları etkiler.
Rinofima: Burundaki derinin kalınlaşması kendini gösteren gül hastalığındaki nadir formlardan biridir. Genellikle erkeklerde görülür ve rozasea hastalığının başka türleri ile birlikte gözlenebilir.
Oküler roza: Oküler gül hastalığı olarak bilinen bu tip, semptomlarını genel olarak göz çevresinde gösterir.
GÜL HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Gül hastalığının nedeni tam olarak bilinmese de hastalığa neden olabilecek bazı durumlar olduğu düşünülmektedir. Gül hastalığı cilt akarları, mantarlar, psikolojik faktörler veya cilt altındaki bağ dokusunun bozulmasından da kaynaklanabilmektedir. Bunun dışında aşağıdaki nedenlere bağlı olarak da gül hastalığının gelişebileceği düşünülmektedir:
. Sıcak içecekler
. Baharatlı yiyecekler
. Alkol tüketimi
. Aşırı sıcaklık
. Güneş ışığı veya rüzgar
. Stres
. Egzersiz
. Makyaj malzemeleri
. Maytlar
GÜL HASTALIĞI BELİRTİLERİ
Cilt renginde kalıcı değişiklik: Bu durum, toplum içerisinde geçmeyen bir güneş yanığı olarak benzetilebilir. Asıl olarak cildin yüzeyinde bulunan küçük kan damarları genişlediğinde ortaya çıkar.
Deride kalınlaşma: Yangısal ve çeşitli mekanizmalara bağlı olarak vücutta gül hastalığı sebebiyle kalınlaşmalar ortaya çıkabilir. Bu kalınlaşma, özellikle burun derisinde görülür ve erkeklerde kadınlara göre daha sık gözlemlenir. Rinofima türünün belirtiler arasında da yer alır.
Ciltte oluşan yanma hissi: Ciltte gül hastalığı nedeniyle ortaya çıkan kızarıklıklar, yanma tarzı bir ağrı oluşumu ile kendini gösterebilir.
Yüz çevresinde sivilceler: Birçok bireyde, yüzde gül hastalığı neticesinde sivilceler gelişir. Fakat bu sivilceler normal sivilcelere göre daha büyüktür ve içerisinde irin bulundurabilir.
Gözde kızarıklık ve tahriş: Roza hastalığına sahip bazı bireylerde, gözlerde sulanma veya kanlanma tarzında şikayetler olabilir. Ek olarak, göz kapaklarında kızarıklık ve şişkinlik de tarif edilebilir. Göz fonksiyonlarına net bir etkisi olmamakla birlikte nadiren görme problemlerine yol açabilir.
Ağ tarzındaki belirgin damarlar: Örümcek damarı veya telenjiektazi olarak bilinen bu kan damarları genel olarak yanaklarda ve yüzün merkezi kısımlarında görülür.
GÜL HASTALIĞI TEDAVİSİ
Gül hastalığı tedavi yöntemleri değişkendir, çünkü belirti ve semptomları kişiden kişiye değişir. Tedavinizin süresi belirtilerinizin türüne ve ciddiyetine bağlıdır. Gül hastalığının tedavi yöntemleri arasında ilaçlar, cerrahi yöntemler ve lazer tedavileri bulunmaktadır. Bunların haricinde, hastalık ataklarını tetikleyen unsurların tespit edilerek bunlardan kaçınılması da tedavinin önemli bir parçasıdır.
Kızarıklık giderici ilaçlar: Hafif veya orta dereceli gül hastalığında reçete edilen ilaç türüdür. Kızarık cilde uygun zaman aralıklarında sürülmesi için jel veya krem şeklinde verilir.
Ağızdan alınan antibiyotikler: Orta derecedeki rozasea tedavisi için ve özellikle belirgin akne şikayetlerinin bulunduğu durumlarda doksisiklin içeren antibiyotikler reçete edilebilir.
Akne ilaçları: Cildiniz diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermediği zaman bu yönteme başvurulur. Çok şiddetli geçen gül hastalığınız var ise izotretinoin etken maddeli ilaç tedavisi önerilebilir. Bu tedavi öncesinde, doktorunuz tarafından karaciğer sağlığınıza yönelik birtakım kan testlerini yaptırmanız istenebilir. Ek olarak, tedavi boyunca da düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeniz istenir. Sivilce ve diğer cilt lezyonlarının giderilmesinde etkili bir yöntemdir.
Lazer tedavisi: Lazer tedavisi dışarıdan belirgin kan damarlarını daha az görünür hale getirmeye yardımcı olur. Lazer tedavisi özellikle açık tenli kişilerde verimli sonuçlar alınmasına destek olur. Bu tedavinin sonucunda net etkinin gözlenebilmesi için bir miktar süre geçmesi gerekir. Bu süreçte cildinizi korumak için ise çeşitli ilaçlar ile tedavi almanız önerilebilir.
GÜL HASTALIĞI KALICI MIDIR?
Roza, cildi etkileyen kronik bir hastalıktır. Bununla birlikte, çeşitli tedavi yöntemleri sayesinde semptomlarda hafifleme sağlanarak bireylerin günlük yaşam konforuna destek olunur. Tedavi almayan bireylerde ise, tetikleyici faktörlere bağlı olarak belirtiler belli dönemlerde ilerleyerek kişilerde probleme yol açabilir.