‘Yaz Covid’i: Yeni FLiRT Varyantlarıyla İlgili Bilinenler
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, FLiRT adı verilen yeni bir Covid varyant grubu dünya çapında baskın hale geldi. Bu varyantlarla ilgili bilinenleri derledik.
Yeni Covid Varyantları Neler?
FLiRT, varyantların genetik kodlarındaki mutasyonların isimleri kullanılarak oluşturulan gayriresmi bir takma ad. Omicron varyantından mutasyona uğrayan ve baskın hale gelen JN.1’in türevlerinden oluşmaktadır.
- Başak Proteinlerinde Mutasyonlar: Johns Hopkins Üniversitesi’ne göre, FLiRT varyantlarının başak proteinlerinde kilit üç mutasyon bulunuyor. Bu mutasyonlar, virüsün antikorlardan korunmasını sağlıyor.
- Bulaşıcılık ve Şiddet: İngiltere Halk Sağlığı Ajansı, yeni varyantların ne kadar ağır ve bulaşıcı olabileceğini anlamak için “daha fazla veriye” ihtiyaç olduğunu açıkladı. Ancak, şu ana kadar İngiltere’de dolaşımda olan diğer varyantlardan daha baskın olduğuna dair bir kanıt bulunmamaktadır.
FLiRT Varyantlarının Semptomları Neler?
Semptomlar diğer Covid-19 türleriyle benzerdir. Dünya Sağlık Örgütü belirtilerin virüse maruz kalınmasından “genellikle 5-6 gün sonra başladığını ve 1-14 gün sürdüğünü” söylüyor.
En Yaygın Semptomlar:
- Ateş
- Titreme
- Boğaz ağrısı
Daha Az Görülen Semptomlar:
- Kas ağrısı, kol ve bacaklarda ağırlık
- Aşırı yorgunluk
- Burun akması veya tutulması, hapşırık
- Bağ ağrısı
- Göz ağrısı
- Baş dönmesi
- Yeni ve kalıcı öksürük
- Göğüs darlığı ve ağrısı
- Nefes darlığı
- Ses kısıklığı
- Uyuşma ya da karıncalanma
- İştah kaybı, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı veya ishal
- Tat ya da koku duygusunda kayıp ya da değişiklik
- Uyumada zorlanma
WHO, aşağıdaki semptomları gösterenlerin tıbbi destek araması gerektiğini söylüyor:
- Özellikle dinlenirken nefes almakta zorluk, cümle kuramamak
- Akıl karışıklığı
- Uyuşukluk veya bilinç kaybı
- Sürekli ağrı veya göğüste baskı
- Derinin soğuması veya nemli olması, solgunlaşması veya mavimsi bir renk alması
- Konuşma veya hareket kaybı
Aşılar FLiRT Varyantlarına Karşı Etkili mi?
New York’taki Mount Sinai South Nassau Hastanesinde enfeksiyon hastalıkları başhekimi Dr. Aaron Glatt, piyasadaki aşıların yeni varyantlara karşı etkili olması gerektiğini söylüyor.
Sağlık otoriteleri 2022’den beri aşı üreticilerinden, yeni varyantları daha iyi hedeflemek için Covid-19 aşılarının yeni versiyonlarını tasarlamalarını istiyorlar. Avrupa Birliği ve ABD de aşıların JN.1 varyantını da hedeflemesi gerektiğini açıklamıştı.
Yeni FLiRT varyantları, Covid-19 pandemisinin devam eden evriminin bir parçası olarak dikkatle izlenmeye devam ediyor. Bilim insanları ve sağlık otoriteleri, bu varyantların toplum sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirmeye ve uygun önlemleri almaya devam ediyor.
