Evet yurdumun güzel insanları merhaba. Bir Burdurlu olarak hoşgeldiniz gari.Nediyonuz iyisiniz demi?
Teke yöresinin ve göller bölgesinin başkenti Burdur, küçük bir şehir ama gönüller o kadar büyük ki türküleriyle, yöresel kıyafetleriyle, yöresel yemekleriyle, forklörüyle ve Burdur Şivesiyle adından çok söz ettiren bir memleket.Burdur şivesi nasıl oluştu konusunda bir tarihi veya yazılı kaynaklar var mıdır bilmiyorum ancak şahsen Burdurlu olarak Burdur Şivesiyle konuşmaktan mutluluk ve gurur duyuyorum.
Burdur’a gelenler olsun veya bir Burdurluyla karşılaşmış olun Burdur Şivesi eksikliğini hissettirmez ve yok olmaz. Ömür boyu peşinizdedir. Burdur hakkında öğrenilmesi ve keşfedilmesi gereken o kadar çok kaynak var ki daha derinlere araştırdıkça çok şaşırabiliyorsunuz. Sözlerimi daha fazla uzatmadan Burdur Şivesi karşısında fransız kalmamanız için olsun en azından genel kültür bilgisi olsun Burdur Şivesi Sözlüğü oluşturdum. Umarım beğenirsiniz
Burdur Şivesi Sözlüğü
Gali :Artık
Neneyon : Sana ne, neden yapıyorsun, başka işin yok mu gibi bir anlama sahip
Bak bi : Yöresel olarak kullanılan ve dikkatleri konuşmacıya çeken bir tümce.
Bizimoğlan = Erkek kardeş anlamında kullanılan bi zamir.
Bizim gız- kız kardeş
Hangırda: Hangi yerde, nerede demek.
Garlık: Sürahi
Yüğmek, yünmek: Yıkanmak, yıkamak..
Gıynaştırmak: Aralık bırakmak.. ör: Gapıyı gıyneştir accık…
Töngümek: Düğünlerde oynamak, zıplamak…
Çimmek: Deniz, göl vb ortamlarda bütün vicudun suya temas etmesi…
Cuğara: Sigara
Ay abam: Ablacım ör: nettin ay abam seen…
İlimon: Limon
Tanı:Dikkat et
Cımıcık:Birazcık,azıcık
Ee gali:Olacak okadar
Ünlemek:Çağırmak
Bulla:Abla
Gaga:abi
Kaktır- İttir
Nediban(nörüyon)-ne yapıyorsun
Deze-teyze
Buydey-buğday
Mancar-pancar
Misir-mısır
Ahar-ahır
Horaz-horoz
Bazer-pazar
Badılcan-patlıcan
Domadiz-domates
Gavın-kavun
Garpız-karpuz
Haşgeş-haşhaş
Fişne-vişne
Velesbit-bisiklet
Babba-ayakkabı
Mesmursuz-lüzumsuz
Engini ve: onu ver
Engirde: orda
Engini netcez: onu ne yapacağız
Bıcımıcık: azıcık,az olan şey
Gidibala: gidiyorlar,gitme eylemini belirtme,
Hunu: şunu manasında. şunu getir.
Halveönü: avlu,
Horda: şurrada
Va: var
Patike: patetes
Gamış: kamış bitkisi,
Marıl: marul,
Velesbit: bisiklet
Eyy:efendim
Gelberi:Ahırda kullanılan tırmık
İliştir: süzgeç
Oynaşmak:Oyun oynamak
Çatlak:Kötü kadın
Maket:divan,kanepe
Gezenlemek:Gezinmek,gezip gelmek
Ürmek:havlamak(köpek ürüyor derler)
Nassettin:Nasıl yaptın, ne yaptın
Çeleba:Kayınbilader
İni:Kayınbilader
Kaynata:Kayınpeder
Dambeş=Çatı,dam
Billur=bardak
Kupa=bardak
Gaçen=kaçayım
Baça=bahçe
Gıbreşme=kıpırdama
Batcez=batacağız
Davıl=davul
Tüngümek:Zıplamak
Şeher:Şehir
Gatmak:Koymak,doldurmak (çay gat gibi)
Naha=nasıl
Dıngırdayıp durma=fazla konuşma,sus
Hindi=şimdi
Culluk=hindi
Bibi=hindi
Gı=kız
Go=katmak
Gaga=öz ağabey
Aboo- amaaann yine mi
Domadiz- domates
Badılcan- patlıcan
Nediban -ne yapıyorsun
Eşiliman- limon
Malır -marul
Sındı – makas
İliyan – leğen
Somye – sedir
Bene:Bana
Hıya:Evet
Narasın:Ne arar
Dıngılı:Zayıf,çelimsiz
Öykünmek:Söylenmek
Seren:Raf
Urba görmeküğün alışverişi yapmak
Öbürümcü:Herşeyi çok abartan
Kavurga:Patlamış mısır
Şavk= ışık
Beket= kapat
Velesbit= bisiklet
Abdaslık= lavabo
Ünlemek= çağırmak
Eslenmek = seslenmek
Beertmiş= ezik
Goşu= komşu
Avlu= evin bahçesi
Mıtlak= mutfak
Sene:Sana
Çömelmek:çökmek
Dela:Kanka
Halaylık:Başörtünün enseden bağlanmış şekli
Ürfet : rıfat
Pambık : pamuk
Irmazan:Ramazan
Nolacaadı : ne olacaktı
Ciara : sigara
Emme : ama
Deyon : diyorum
Babış=terlik
Oreye vacenizmi=oraya gidecekmisiniz
Sındı=makas (Halı makası)
Gevrek=susamlı simit
Peenir=peynir
Tuluk peeniri=tulum peyniri
İsdemeyon=istemiyorum
Hadi gali=haydi artık
Den gali=biraz çabuk olun manasında
Candırma: Jandarma
Zahiden:Sahiden
MAKİNE:ARAÇ (ŞU MAKİNEYİ EVİN ÖNÜNDEN ÇEKİVE)
CIMIK:AZ (cımıcık su ve baken)
PORTUKAL:PORTAKAL
Peşgir=havlu
Keşir=havuç
Gupa=bardak
Iscak=sıcak
Pevlika=fabrika
Akıbat=avukat
Velesbit=bisiklet
Sıtrasız=suratsız
Aaşamıla=akşamleyin
Zabaanan=sabahleyin
Alma=elma
Abam=ablam
Buba=baba
Dastar:Baş örtüsü
Tas:Bardak anlamındada kullanılır,çukur tabak anlamındada.
Kırkmak:kesmek
Galan: artık (hadi galan nerde kaldınız?)
Ükele: (ukala, çok bilmiş)
Nire ettin: (nereye gittin?)
IRAKI==RAKI
İLİMON==LİMON
HANKI=HANGİ
IRMIZAN=RAMAZAN
TİLİFON=TELEFON
İSPİREL=SPRAY
Merdiman = merdiven
Üymek : UYUMAK
Endir : İNDİR
Hatca : HATİCE
Neettin ne godun : NE YAPTIN
Yaşşale : HELAL OLSUN
Meehhhh : AL
İspirte : KİBRİT
Çavış : HUNİ
Kötürge : OTURAK
Tala : TARLA
Kaşşık : KAŞIK
Belişmek : PAYLAŞMAK
Eylenmek : DİNLENMEK
Engücü : NASIL OLSA
Mesmursuz : LÜZUMSUZ
Dulluk : KÖY MEYDANINDAN OTURULAN YER
Bostan : SALATALIK
Havıç : HAVUÇ
Hade : HADİ
Mıstık : MUSTAFA
Mıstıfali : MUSTAFA ALİ
Keziban : KEZBAN
Amadalı : AHMET ALİ
Sarı gafalı garı : SARI SAÇLI KADIN
Uğreşmek : UĞRAŞMAK
Akıtmak : İŞEMEK
Gamyon : KAMYON
Fasille :FASULYE
Yuzdumara : TUVALET
Seyit : KOŞ
Yımırta : YUMURTA
Cavır : YABANCI
Ataş : ATEŞ
İniiii : SEVMEDİĞİMİZ BİR ŞEY İÇİN KULLANILIR
Ebeh : YUKARIDAKİ İLE AYNI MANADA
Çikin : ÇİRKİN
Bek : PEK
Şevteli : ŞEFTALİ
Engi : O – BU – ŞU MANASINDA
Zoba : SOBA
Ule : KADINLARIN ERKEKLERE SESLENMESİNDE KULLANDIKLARI KELİME
Gı : ERKEKLERİN BAYANLARA SESLENMESİNDE KULLANDIKLARI KELİME
Tavık : TAVUK
Madinoz : MAYDANOZ
Sarımsak : SARMISAK
Çapıt : BEZ PARÇASI
Gulu gulu : HİNDİ
Nediyon : NE YAPIYORSUN
Ne va ne yog : NASILSIN MANASINDA
Bilmeyom : BİLMİYORUM
Nettin : NE YAPTIN- NASILSIN
Gabak : KEL- BİRDE KABAK SEBZESİ
Gaste : GAZETE
Tomofil : OTOMOBİL
Bezime : YUFKA
Maiş : MAAŞ
Götlük : OTURAK
Dığan: sahan
Garlık: sürahi
Merhum Gazeteci Mehmet Ali Brand’tan Burdur Yorumu:
