-BURDURWEB DERGİSİ ÖZEL-
Burdur, Antalya ile Ankara, İstanbul, İzmir, Denizli, Muğla, Afyon gibi şehirleri birbirine bağlayan bir köprü görevi görüyor. Bu yüzden hem Burdur’un gelişimi noktasında hem de yol ticaretinden faydalanma noktasında bu yolları canlandırma için artık gereken adımlar atılmalıdır. Antalya’dan hareket eden bir araç, özellikle otobüsler yolcusu varsa Burdur otogarına giriyor. Yolcusu yoksa ise Afyon’a kadar mola vermiyor. Mola vermek içinde Afyon’daki yol kenarındaki tesislerde mola veriliyor.Afyon otogarında yolcusu varsa 5-10 dakika, yolcusu yoksa hiç Afyon otogarına dahi girmiyor. Antalya’dan yola çıkan diğer araçları düşünürsek belli bir yere yetişmeyi düşünmedikçe mola yaparak belli yerlerde duruyorlar. Burdur’da Çine ovasından Çerçin’e kadar yol kenarında 1-2 tesis hariç standartları yüksek bir tesis veya ticari bir mekanlar yok. Burdur 2015 verilerine göre bakılınca bir yılda yaklaşık 3 milyon araç geçmiş. Bu sayıyı aya vurduğumuzda yaklaşık olarak 250 bin araç Burdur üzerinden seyahat etmiş.Burdur, bu kadar geçen araçtan hak ettiği ekonomiyi sizce aldı mı? Bence almadı? Neden mi? Yol kenarında bir Afyon modeli gibi bir alışveriş yapacak mekanlar yok ta ondan.
Yol kenarında ya çolak araziler, ya da ağaçlar dikilmiş. Burdur ekonomisine olumlu yönde etkileyecek doğru dürüst tesis sayısı çok az. Yol kenarında sadece mola yapacak tesisler aklınıza gelme-sin. Yol ticareti olumlu yönde etkileyecek outlet mağazaları, yöresel ürün pazarı, alış veriş merkezi, otomobil, traktör, ticari kamyon plazaların hiçbirisi yok. İkinci el araç pazarı yılda yaklaşık 3 mil-yon insanın geçtiği bir noktada olsun, bence bölgede en fazla ikinci el alım satımın yapıldığı bir ticari merkez haline gelecektir.Yol kenarında mobilya,yapı market gibi büyük mağazaların olduğu bir yerler yok. Bunların hepsi yol ticareti olumlu yönde etkileyecek şeylerdir.
Burdur tarım hayvancılık kenti diyoruz.Tarım değerlerimi tazecik satacağımız yol kenarında bir ürün sebze ve meyve pazarımız yok.Meşhur Burdur Ceviz Ezmesini yol kenarında prefabrik yerlerde satacak kadar meşhur ettik. Ceviz ezmemizi ve daha bunun yanında bir sürü yöresel ürünü satacağımız modern tesislerimizin hiçbirisi daha yapılmadı. Şu yol kenarlarına ticari alanlar yapmak için daha neyi bekliyoruz? Ben anlamış değilim . Şuan yol kenarında ticari alanlar olması durumunda o kadar yatırım yapacak var ki sayısı azımsanmayacak kadar. Hayvancılık konusunda, et ve süt ürünlerini satacağımız ve tanıtacağımız bir alanlar olsa hem Burdur’un tanıtımına katkı sağlayacak hem de şehir ekonomisine katkı sağlayacaktır.
Burdur, Alaca dokumaları gibi bir yöresel tekstil ürününe sahip. Bunu Antalya, Ankara, İstanbul yolunda sergileyip kazanç sağlayacağımız bir tesisimiz bile yok. Burdur’da o kadar çok mermer fabrikaları var ki mermer ürünlerinin satıldığı yol kenarında bir Burdur bejinin satıldığı ürünlerin olduğu Show roomlar yok. Eskiden yol seyahati yaparken yol kenarların hanlar ve kervansaraylar olurdu. Yolda seyahat eden bir yolcu, Burdur yol kenarında konaklamak isteyecek olursa, onu ağırlayabileceğimiz otelimiz yok diyebiliriz. Burdur’un gelişmesi için dışarıdan para akışı gelmesi lazım. Mevcut ticaret ekonomisi bunun için yeterli değildir.
Benim söylediklerim sadece Burdur’un merkezi için geçerli. Burdur’un batısı Tefenni, Karamanlı,Yeşilova ve Çavdır ilçelerinin Denizli, Fethiye yol güzergahları da o ilçenin yerel yönetimleri tarafından yol ticaretine kazandırmalıdır.Yol kenarında ticareti artırmak için yapılması gereken ticari yapıların çok katlı binalardan ziyade tek katlı ve yol boyunca tesislerin olduğu binalar yapılmalıdır.Yol boyunca ağaç dikimleri alanları yolun çokta yukarısında alanlar yeniden belirlenmelidir. Yol kenarlarında mesire alanlarına müsait olan ağaçlık bölgelerde piknik alanları yapılarak yol ticaretine önemli ölçüde katkı sağlayacağından eminim. Sonuç olarak yol kenarına o kadar çok şey yapılabilir ki yeter ki yapılmak istenilsin.
Mehmet Can DOĞAN