Burdur Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik, Burdurweb Dergisi’nin sorularını yanıtladı. Başkan Keyik, önemli açıklamalarda bulundu.
- Sayın Keyik, Burdur 2. OSB’deki fabrikaların sayılarının artmasıyla birlikte istihdam açısında yol kat etti. Ancak kent merkezinin gelişimine görünür bir katkısı hissedilmedi. Burdur’un gelişme sürecinin yavaş ilerlemesi sizce neden?
Yusuf Keyik:
- Sanayi yatırımlarının başlangıcı Organize Sanayi Bölgeleridir. Birinci Organize Sanayi Bölgemizdeki firmalarımız istihdam ve üretimi sürdürülebilir kılarak, ekonomimizi büyütüyor. İkinci Organize Sanayi Bölgemizde de yapımı tamamlanan fabrikalar zamanla faaliyete geçti, geçmeye devam ediyor.
- Yine ikinci organize sanayi bölgemiz için devreye aldığımız İş Geliştirme Merkezimiz (İŞGEM); yeni ve küçük girişimcilerin işlerini kurmalarını ve geliştirmelerini çeşitli desteklerle kolaylaştırarak, işletmelerinin ilk yıllarındaki zorlukları atlatmalarını; onların hayatta kalmalarına yardım ederek iş ve istihdam oluşturulmasını sağlayan bir merkezdir.
- İŞGEM; bünyesinde barındırdığı işletmelere işletme koçluğu, destek ağlarına ulaşım, finans kaynaklarına erişim imkânı, uygun koşullarda iş yeri imkânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kuruldu.
Tarım ve hayvancılık kollarının yanı sıra doğal taş ve maden sektöründe de önemli ivmeler yakaladık. Süt üretimi, hayvancılık, tarım, mermer, inşaat yapı malzemeleri, makine ve aksamları gibi alanlarda gözle görülen bir gelişim yaşandı. Bu alanlarda kullanılan teçhizatlar, alet ve ekipmanlar, üretim teknolojileri ve dijital makineler teknolojinin gerisinde kalmayan, günün talep ve ihtiyaçlarına uygun şekilde modernize edildi.
İlk kez Çin’de görülüp, zamanla tüm dünyaya yayılan Covid-19 virüsü dönemine kadar ilimiz sanayisinde ve ihracat hacminde pozitif büyümeler yaşanmakta idi. Fakat o süreç ekonomik daralmalara ve krizlere neden oldu. Ticaret ve sanayide ivme kaybı yaşandı. Buna ek olarak artan girdi maliyetleri, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve enflasyon artışı piyasadaki nakit para hacmini düşürdü. Devletimizin KOBİ’lerimize ve sanayicilerimize ekonomik kriz dönemlerinde destek çıktığını da unutmamamız gerekir. Pandemi döneminde; Odamızın da elini taşın altına koyduğunu, TOBB Merkezimizle beraber mesailerde bulunduğunu ve tüm üyelerimizin uygun kredilerden faydalanmasını sağladığını hatırlatmak isterim.
Sorunuza gelecek olursak: Gelişme süreci oldukça fazla bileşeni bulunan ve dış faktörlerden çabuk etkilenen bir durumdur. Bunun içerisinde; nüfus, işletme sayısı, üretim miktarı, eğitim, sağlık, çalışan sayısı, işsizlik oranı, öğrenci sayısı, imar, gayrimenkul satışları, kira fiyatları, istihdam oranı, ihracat, ithalat, bankalardaki mevduat miktarı, otomobil sayısı, refah oranı, fiyat endeksleri, döviz kuru sabitliği, reel gayri safi yurtiçi hâsıla (GSYH) ve küresel ekonomideki değişkenlik gibi etkiler yer almaktadır. Burdur’da bu bileşenlerin tamamı pozitif yönde olursa işte o zaman gelişme süreci hakkında net bir değerlendirme yapılabilir. Bileşenlere genel olarak baktığımızda ilimizin ekonomik gelişimini sürdürdüğünü, büyümeye devam ettiğini söyleyebilirim.
2- Sayın Keyik, Elektrik fiyatları hem sivil vatandaşların hem de sanayicilerin önemli giderleri arasında yer alıyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi fabrika, okul, otel ve birçok binaların çatılarında kurulabiliyor. Kurulan çatı üzeri güneş enerjisi santralleri (GES) ile hem ihtiyaç olan elektrik karşılanıyor hem de ihtiyaç fazlası satılabiliyor. Ayrıca güneş enerjisi karbon salınımının önüne geçilmesinde çok önemli rol oynuyor. Güneş enerjisi çok kısa bir süre sonra bedavaya dönüşüyor ve çevreci bir enerji kaynağı. Sanayici iş adamlarına güneş enerjisinden faydalanmaları konularında ne önerirsiniz?
Yusuf Keyik:
- Enerji tedariki bazı güncel düzenlemelerle belirli standartlara kavuşturuldu. Organize sanayi bölgelerimizdeki sanayicilerimiz hem daha çevreci ve hem de girdi maliyetlerini düşüren Güneş Enerjisi Panellerini fabrikalarının çatılarında çalıştırmak suretiyle tedarike başladı.
- İlimizde ‘Tabiat ne zarar görürse görsün fakat fabrikam çalışsın’ diyen sanayici yoktur. Hele hele mermer işletmelerimiz, ekonomik verimliliği sona eren ocakların tamamına yakınını ağaçlandırdıktan, fidanlar diktikten sonra o ocakları kapatmaktadır.
- Devletimiz çevreci enerji kaynakları, geri dönüşüm, arıtma tesisleri konularında hassasiyet gösteriyor. İlimizde ve ülkemiz genelindeki fabrikalarda eski sistem motor ve makinelerin kullanılmaması, gerekenden daha fazla enerji tüketen sistemlerin dönüştürülmesi ve bir anlamda fabrikaların uzaktan kontrollerle çalıştırılması beklenmektedir. Elektrik enerjisi temininde dışa bağımlı bir ülke olduğumuz için hedefimiz elektrik ihtiyacımızın tamamını kendimiz karşılamak olmalıdır. Bu kapsamda iş adamlarımızla gerekli iletişimlerde de bulunuyoruz.
- Sayın Keyik, Burdur’un yol ticaretinden henüz istediği katma değeri kazanmamış durumda. Sizce Burdur’da yol ticaretinin gelişimine engel olan nedir?
Yusuf Keyik:
- Yol ticareti daha önceleri de defaten gündeme getirdiğim üzere kent ekonomimizi daha fazla ileriye taşıyacak özel bir konudur. İlimiz müteşebbislerinin yol ticaretinden gereği kadar faydalanamamasının temel nedeni: İmar Planıdır. Burdur’un İmar Planında revizyona ve güncellemeye ihtiyacı bulunmaktadır. Bu konuda güncellemeyi yapacak kurum Burdur Belediyesidir. Odamızın İmar Planı revizyonunda bir işlevi bulunmamaktadır. Biz sadece bu revizyon yapıldıktan sonra ilimizin iş insanlarını ve yeni müteşebbisleri yol ticaretine ve yatırım yapmaya davet edebiliriz. Sizin de söylediğiniz gibi ilimizin yol ticaretinden istediği katma değeri ve kazancı alması ancak imar planındaki düzenlemelerle mümkün olacaktır ama henüz böyle bir düzenleme yapılmadı.
- Sayın Keyik, İl genelinde gerçekleşen üretimler incelendiğinde Burdur’un ihracat rakamları bir önceki yıla göre artış gösteriyor. İhracatın artmasındaki önemli roller sizce nelerdir?
Yusuf Keyik:
-Bu yılın ilk on ayının rakamlarını değerlendirdiğimizde cari açığımızın olmadığını, cari fazlamızın olduğunu gururla söylüyorum. Ekim ayı itibarıyla ilimizin toplam ithalat hacmi 49 milyon 293 bin dolar iken toplam ihracat hacmi ise 230 milyon 374 bin dolardır. Yani ithalatımızın yaklaşık beş katı fazlasıyla ihracat yapmaktayız. Yıllar itibarıyla ihracatımızın büyümesi bizim gurur duyduğumuz konular arasındadır.
İhracatla birlikte iç pazardaki durgunluk telafi edilmekte, üretimde ve üründe kalite yükselmektedir. İhracatla birlikte ilimizde döviz girdisi artmakta, döviz girdisi de ilimiz ekonomisindeki nakit döngüsünü daha işlevsel hale getirmektedir.
Şunu unutmamak gerekir: ‘Dış ticaret yaptıkça küresel ekonomiden payımızı almayı sürdürürüz.’ Artan ihracat; istihdam artışını, katma değer ve devletimize verilen vergi miktarını, dış ticaret açığını kapatmayı, kapasitenin artırılmasını, kişi başı milli gelirin artmasını ve ekonomik refahı sağlar.
İlimiz ihracatının artış göstermesindeki temel etken sanayicilerimizin arz- talep dengesini oluşturması, ürettiğimiz ürünleri satacak pazar sayısının artması, dünyada doğal taş ve maden ürünlerine olan talebin azalmaması, Çin’in en büyük ithalatçı olmasıdır. Ekonomik koşulların zorluğu ve girdi maliyetlerinin artmasına rağmen sanayicilerimiz ihracatı sürdürülebilir kılmıştır. İhracatımızın artışında girişimcilik ruhu taşıyan, dünya pazarındaki firmalarla rekabet eden ve emekleriyle katkı veren iş insanlarımıza şükranlarımı sunuyorum.
