FATF Nedir?
Kuruluş ve Amacı: FATF (Financial Action Task Force), 1989 yılında ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada’dan oluşan G-7 ülkelerinin Paris’teki toplantısında hükümetler arası bir organizasyon olarak kuruldu. Bu yapının görev süresi kuruluşundan itibaren periyodik olarak uzatılmış ve Nisan 2019’da alınan kararla süresiz hale getirilmiştir. FATF, kara para aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı ile mücadelede uluslararası standartları belirleyici bir rol üstlenir.
Üyelik ve Yönetim: FATF’ın 37 ülke ve 2 bölgesel kuruluş olmak üzere toplam 39 üyesi bulunmaktadır. Üyeler arasında ABD, Almanya, Avusturya, Avustralya, Arjantin, Belçika, Birleşik Krallık, Brezilya, Çin, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika, Hindistan, Hollanda, Hong Kong, İtalya, İrlanda, İsrail, İspanya, İsveç, İsviçre, İzlanda, Kanada, Güney Kore, Lüksemburg, Malezya, Meksika, Norveç, Yunanistan, Japonya, Türkiye, Yeni Zelanda, Portekiz, Rusya, Singapur, Suudi Arabistan, Avrupa Komisyonu ve Körfez İşbirliği Konseyi yer almaktadır.
Faaliyet Alanları: FATF, kara para aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı ile mücadelede uluslararası standartları belirler ve politika oluşturur. Bu alanlardaki uluslararası işbirliğini teşvik eder ve üye ülkelerin uyumunu değerlendirir.
Denetim ve Değerlendirme: FATF’ın 40 tavsiyesi bulunmaktadır. Bu tavsiyeler, ülkelerle karşılıklı değerlendirme yoluyla incelenir ve takip süreçleri işletilir. Değerlendirmeler, teknik uyum ve etkililik açısından yapılır. Terörizmin finansmanı suçunun unsurlarının FATF standartlarıyla uyumu, etkin soruşturma ve kovuşturma yapılıp yapılmadığı, suç gelirlerinin takip edilip edilmediği ve yabancı ülkelerle etkin adli işbirliği yürütülüp yürütülmediği gibi hususlar incelenir.
Gri Liste: Gri liste, FATF tarafından kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelede yetersiz kalan ülkeleri belirlemek amacıyla oluşturulan bir listedir. Bu listeye alınan ülkelerle eksikliklerin giderilmesi için çalışmalar yapılır.
Türkiye’nin Gri Liste Süreci: Türkiye, 24 Eylül 1991’de FATF’a üye olmuştur ve bugüne kadar 1994, 1998 ve 2006 yıllarında 3 FATF değerlendirmesinden geçmiştir. Dördüncü değerlendirme 2018’de başlamış ve 2019’da tamamlanmıştır. Türkiye, 2021’de gri listeye dahil edilmiştir. Bu süreçte, Hazine ve Maliye, Adalet ve İçişleri bakanlıkları yoğun çalışmalar yaparak FATF’ın 40 tavsiyesini yerine getirmiştir.
Gri Listede Yer Alan Ülkeler:
- Monako
- Venezuela
- Bulgaristan
- Burkina Faso
- Kamerun
- Hırvatistan
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti
- Haiti
- Mali
- Mozambik
- Nijerya
- Filipinler
- Senegal
- Güney Afrika
- Güney Sudan
- Tanzanya
- Vietnam
Bu ülkeler, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelede eksiklikleri olduğu gerekçesiyle gri listede yer almaktadır.
