Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Filistin Topraklarındaki Yerleşim Yerlerini Yasa Dışı İlan Etti
Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), İsrail’in Batı Şeria da dahil olmak üzere Filistin topraklarında inşa ettiği yerleşim yerlerinin yasa dışı olduğuna karar verdi. Mahkeme ayrıca İsrail’in Filistinlilere karşı sistematik ayrımcılık suçu işlediğine hükmetti ve İsrail’in işgal altındaki topraklardan çekilmesini ve Filistinlilere tazminat ödemesini istedi.
Birleşmiş Milletler’in (BM) en üst yargı organı olan Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in bu bölgelerde “Filistinlilere karşı sistematik ayrımcılık suçu işlediğini” belirtti. Lahey’deki Barış Sarayı’nda yapılan toplantıda, BM’nin talebi üzerine “İsrail’in Doğu Kudüs de dahil olmak üzere işgal altındaki Filistin topraklarındaki politikaları ve uygulamalarından kaynaklanan hukuki sonuçlara ilişkin istişari görüş” açıklandı.
Kararın Detayları
Mahkeme, İsrail’in işgal altındaki topraklardan bir an önce çekilmesini ve Filistinlilere tazminat ödemesini istedi. Yaklaşık 1,5 yıllık değerlendirmenin ardından, İsrail’in yerleşim politikasının ve Filistin topraklarındaki doğal kaynakların sömürülmesinin uluslararası hukuka aykırı olduğu belirtildi. Ayrıca, İsrail’in hem uluslararası hukuku hem de işgal altındaki topraklardaki insanların zorla yer değiştirmesine ilişkin kuralları ihlal ettiği vurgulandı.
İsrail’in Tepkisi
İsrail, mahkemeye sunduğu yazılı açıklamada, kararın Filistin sorununun çözümünü daha da karmaşık hale getireceğini öne sürerek Uluslararası Adalet Divanı’nın vereceği kararı tanımayacağını bildirdi. Uluslararası Adalet Divanı’nın aldığı tavsiye niteliğindeki kararın bağlayıcılığı olmasa da, Filistin topraklarındaki Yahudi yerleşim yerlerinin yasa dışı olduğunun uluslararası hukuk tarafından da tescil edilmesinin İsrail için diplomatik sonuçlar doğuracağı belirtiliyor. Bu kararın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetine koşulsuz destek veren ülkelerin daha çekimser davranmasına ve İsrail’e yönelik uluslararası desteğin azalmasına yol açacağı vurgulanıyor.
Soykırım Davası
Uluslararası Adalet Divanı’nın aldığı karar, Güney Afrika’nın geçen yılın sonunda soykırım suçlamasıyla İsrail aleyhine açtığı davadan farklıdır. Güney Afrika’nın başvurusunu esastan görüşmeyi kabul eden uluslararası mahkeme, soykırım suçlaması ile ilgili davanın uzun yıllar sürmesini bekliyor.
İsrail hükümeti, Uluslararası Adalet Divanı’nın aldığı ara kararlara uymayacağını açıklamıştı. Ancak bu kararlar, uluslararası hukuk açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Yerleşim Yerleri ve Nüfus
İsrail, 1967’de işgal ettiği Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs’te Yahudi yerleşim yerleri inşa etmeye devam ediyor. Batı Şeria’da yaklaşık üç milyon Filistinlinin yanı sıra 100’den fazla yasa dışı yerleşim yerinde 600 bin civarında Yahudi yerleşimci yaşıyor. Mahkeme, Doğu Kudüs ve Batı Şeria’daki bölgelerden sürülen Filistinlilerin artık geri dönmelerine izin verilmediğini ve Filistin’in doğal kaynaklarının İsrail tarafından sömürüldüğünü belirtti.
Uluslararası Adalet Divanı’nın kararı, İsrail’in işgal politikasına karşı uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırıyor.
