Vize Serbestisi ve Askeri Üs: Türkiye-Irak İlişkilerinde Yeni Dönem
Türkiye ve Irak, 15 Ağustos’ta “Terörle Mücadele Mutabakat Zaptı” imzalayarak aralarındaki güvenlik işbirliğini yeni bir boyuta taşıdı. Bu anlaşmanın kamuoyuna yansıyan en dikkat çekici yönü, Irak vatandaşlarına tanınan vize serbestisi oldu. Ancak bu gelişme, sadece bir vize düzenlemesi olarak kalmadı; arka planda önemli stratejik hamleler de içeriyordu.
Vize Serbestisi Aslında Ne Anlama Geliyor?
Resmi açıklamalara göre, Irak vatandaşları için tanınan vize serbestisi, sadece belirli yaş gruplarını kapsıyor: 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Iraklılar artık Türkiye’ye vizesiz giriş yapabilecek. Bu adım, iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve halklar arasında daha fazla iletişim kurma amacı güdüyor. Ancak bu düzenleme, Türkiye’de bazı kesimler tarafından eleştirildi. Özellikle Batı ülkelerinin Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamalarını daha da zorlaştırabileceği endişesi dile getirildi.
Diplomatik kaynaklara göre, bu yaş gruplarının Türkiye’de sığınmacı olarak kalma eğiliminde olmadığı, aksine ülkelerine dönme eğiliminde oldukları belirtiliyor. Ancak bu gerekçe, kamuoyunu tam anlamıyla tatmin etmiş değil. Ayrıca, vize serbestisinin neden bir güvenlik anlaşması ile birlikte açıklandığı sorusu da zihinlerde soru işaretleri oluşturuyor.
Askeri Üs Karşılığında Vize Serbestisi mi?
Türkiye ve Irak arasındaki bu mutabakat zaptının, yalnızca vize serbestisi ile sınırlı olmadığı anlaşılıyor. İki ülke arasındaki normalleşme çabaları, Başbakan Şiya es Sudani’nin göreve başlamasıyla hız kazanmıştı. Bu çerçevede, hem güvenlik hem de ekonomik alanlarda çeşitli stratejik projeler geliştirilmişti.
Güvenlik açısından bakıldığında, Türkiye’nin Kuzey Irak’ta bulunan askeri varlığı ve PKK’nın Irak topraklarındaki faaliyetleri, iki ülke arasında uzun süredir tartışma konusu. Türkiye, 1991 Körfez Savaşı ve 2003 ABD işgali sonrasında, Irak topraklarında gözlem üsleri kurmuştu. Bunlardan en önemlisi, Musul yakınlarındaki Başika bölgesinde bulunan Gedu üssü. Bu üs, PKK’nın Irak-Suriye arasındaki geçiş hatlarını kontrol altına almak amacıyla kurulmuştu.
İmzalanan anlaşmaya göre, Gedu üssü Irak’a devredilecek, ancak Türkiye ve Irak arasında ortak bir askeri eğitim üssü olarak faaliyet gösterecek. Bu düzenleme, Türkiye’nin Irak topraklarındaki askeri varlığının yasal zemine kavuşmasını sağlayacak.
Sudani’nin Halkına Verdiği Müjde: Vize Serbestisi
Irak Başbakanı Sudani, bu anlaşmanın halkına sunulacak bir müjdeye dönüştürülmesi gerektiğini düşündü. Bu noktada, Irak vatandaşlarına tanınan vize serbestisi, bu müjdenin bir parçası olarak ortaya çıktı. Ancak, bu müjdenin arkasında yatan stratejik hamleler ve Türkiye’nin elde ettiği kazançlar, zamanla daha net bir şekilde anlaşılacaktır.
Türkiye’de Vize Lobisi ve Ekonomik Kaygılar
Vize serbestisi tartışmaları sürerken, Türkiye’deki bazı sektörlerin vize uygulamalarından rahatsız olmadığı da göz ardı edilmemeli. Özellikle turizm ve kozmetik tıp sektörleri, vizesiz gelen yabancı ziyaretçilerden önemli gelir elde ediyor. Bu nedenle, bu sektörlerin de vize uygulamalarına yönelik lobi faaliyetleri yürüttüğü biliniyor.
