Elektroşok bebek getirdi
-Yumurtalarında hiç döllenme görülmeyen veya tüp bebek denemelerinden sonuç elde edilemeyen hastalar için uygulanan Piezo Elektrik Yöntemi, gebelikle sonuçlandı
-Türkiye’de ilk kez Gen-Art Tüp Bebek Merkezi’nde uygulanan yöntemle mikroenjeksiyondan 30 dakika sonra yumurtalara verilen elektrik, sperm hücresine yardımcı olarak yumurtalarda aktivasyon sağladı ve döllenmeye yol açtı
ANKARA – Yumurta veya spermlerinden kaynaklanan sorunları nedeniyle tüp bebek denemelerinde başarısız olan çiftler için Türkiye’de ilk kez Gen-Art Tüp Bebek Kadın Sağlığı ve Üreme Biyoteknoloji Merkezi’nde uygulanan yöntemle elektrik akımı verilen yumurtalarda aktivasyon sağlanarak, döllenme meydana geldi. Piezo Elektrik Yöntemi olarak adlandırılan uygulama ile çocuk sahibi olmaları imkansız görünen hastaların sağlıklı doğumları gerçekleşti.
Latince “sıkıştırmak, basınç uygulamak” anlamına gelen “piezo” ön ekinden türetilen “piezo elektrik” kavramı, üzerine mekanik bir basınç uygulanan bazı kristal ve seramik malzemelerde elektrik gerilimi oluşması şeklinde tanımlanıyor. Piezo elektrik yöntemi, çok çeşit füzyon uygulamaları ve klonlama çalışmaları ile kök hücre deneylerinde dünya çapında kullanılıyor. Tekniğin tüp bebek uygulamalarında kullanımı ise uluslararası makalelerde yer almaya başladı.
Türkiye’de ilk kez Gen Art Tüp Bebek Merkezi’nde uygulanan yöntem, prestijli bilim dergileri arasında yer alan Fertility and Sterilitiy’de dünyadaki en geniş seri olarak yayınlandı. 612 yumurtaya uygulanan işlemde, döllenme yüzde 30.6 olarak belirlendi.
Tekniğin uygulanması ile önceki tüp bebek denemelerinde hiç döllenme elde edilemeyen, hiç embriyo transferi yapılamamış vakalarda, mikroenjeksiyor işleminden 30 dakika sonra yumurtalara piezo elektrik veriliyor. Yumurta aktivasyonunu tetikleyen yöntemle döllenme elde ediliyor. İşlemde yumurtalar ‘mikro tabak’ adı verilen cam kaplar içerisinde paralel iki elektrot arasında özel hazırlanmış tampon çözelti içine konuluyor. Elektro Hücre Manipulatör cihazı ile hücrelere belli düzeyde akım veriliyor. Elektrik akımı, sperm hücresine yardımcı olarak yumurta aktivasyonunu sağlayıp döllenmeyi kolaylaştırıyor.
Klonlama ve hücre füzyonunda kullanılan elektro manipülatör cihazını yurt dışından getirterek, yumurta hücreleri için optimize eden Gen-Art’ta bu alandaki ilk hasta, önceki iki tüp bebek denemesinde hiç bir emriyo gerçekleştirilemeyen kadın oldu. Yumurta sayısı ve morfolojisi açısından sorunu bulunmayan, ancak hamile kalamayan hastanın, mikroenjeksiyon sonrasında yumurtalarının yarısına piezo elektrik akımı verildi. Diğer yarısına ise konvonsiyonel ICSI yapıldı. Ertesi gün sadece piezo elektrik verilen grupta döllenme meydana geldi. Ekip, uygulamayı benzer durumdaki hastalar için de uygulamaya başladı. İlk planda 6 bebeğin dünyaya gelmesi ile sonuç alınan merkezde, söz konusu çalışma yaygınlaştırıldı. Bu tekniğin, spermi olmayan veya sadece hareketsiz spermleri bulunan hastalar için de uygulanabilmesi yönünde çalışmalar sürdürülüyor.
İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Biyoloji ve Genetim Anabilim Dalı Başkanı ve Gen-Art Direktörü Prof. Dr. Volkan Baltacı, bazı hasta gruplarının, kısırlık tedavilerinde uygulanan klasik tüp bebek – mikroenjeksiyon yöntemlerinden fayda göremeyebildiklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Örneğin total fertilizasyon (döllenme) bozukluğu olarak nitelediğimiz bir grup vakada, tüp bebek denemelerinin hiçbirinde embriyo elde edilememektedir. Bu vakalarda klasik tüp bebek uygulamalarını tekrarlamak anlamsızdır. Mikroenjeksiyon uygulamasını takiben döllenme görülememesinin altında yatan temel problem, yumurtanın aktive olamamasıdır. Bu grup hastalarda tüp bebek uygulamasında mikroenjeksiyon aşamasını takiben piezo elektrik adı verilen özel bir elektrik akımını yumurtaya uygulayanak, döllenmeye karşı dirençli olan yumurtanın aktive edilmesi mümkün olmakta ve döllenerek embriyo haline geçmesi mümkün olabilmektedir. Bu yöntemle daha önceden üst üste 2-4 kez tüp bebek denemesinde hiç embriyo elde edilememiş hastalarda istatistiksel olarak anlamlı oranlarda embriyo ve gebelik elde edilmesi mümkün olmaktadır. Bilimsel dergilerde de yayınlanmış bulunan ve önemli bir uygulama alanı bulmuş olan piezoelektrik uygulaması, döllenme bozukluğu bulunan hastalarda yüz güldürücü sonuçlar vermektedir. Diğer yandan bu yöntem, yine hiç hareketli sperm hücresi olmayan erkelerde döllenme ve gebelik oranlarını arttıran alternatif bir tedavi olarak ta umut verici sonuçlar sağlamıştır.”
Prof Dr Volkan Baltacı kimdir?
Volkan Baltacı 1964 Ankara doğumlu. Ankara Üniversitesi TIP Fakültesi’nden 1988 yılında mezun oldu. Tıbbi Genetik Uzmanlık eğitimini 1993 yılında tamamladı ve 1999’da bu dalda doçentlik ünvanı aldı ve şubat 2008’de profesörlüğe yükseldi.Evli ve iki çocuk babası Baltacı halen İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Başkanı.
