CHP Burdur Milletvekili ve Çevre Komisyonu üyesi Dr. Mehmet GÖKER Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına, Burdur Gölünde yaşanan kurumanın nedenlerinin araştırılması, bu kapsamda oluşturulması gereken politikaların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırma Önergesi verdi.
Göldeki kurumayı önlemeye yönelik olarak acilen bir şeyler yapılması gerektiğini söyleyen CHP’li Vekil, “Göl havzasındaki tarımsal faaliyetlerde yanlış ve aşırı su kullanımını önlemek için çiftçilerin mevcut ekonomik gelirlerini azaltmadan havzanın toprak ve iklim yapısına uygun, az su tüketen ve doğru sulamaya dayalı yeni tarımsal ürünler denenmelidir. Yine Göl havzasının tamamında damlama sulama yöntemi ve yağmurlama sulama yöntemleri kullanılırsa, tonlarca metreküp su tasarruf edilebilecek ve bir nebze olsun gölün kurumasının önüne geçilebilecektir” diyerek Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni göreve çağırdı.
CHP BURDUR MİLLETVEKİLİ DR. MEHMET GÖKER’İN TBMM BAŞKANLIĞINA SUNDUĞU ÖNERGENİN TAM METNİ
GEREKÇE:
Ülkemizde bir ekolojik kriz yaşanmakta olup en önemli sulak alanlarımız ve içilebilir nitelikteki tatlı su göllerimiz birer birer kurumaktadır. Yer altı sularının aşırı kullanımına dayanamayan yer kabuğu kurumakta, ormanlar ve yaban hayatı madenciliğe ve vahşi sulama yöntemlerine kurban edilmektedir. Maalesef Burdur Gölü’müz de bunlara örnektir.
Türkiye’nin en derin göllerinden biri olan Burdur Gölü 300 bine yakın su kuşuna, endemik kuş türlerine ve özellikle dünyada nesli tükenmekte olan dikkuyruk ördeklerinin yüzde 70’ine ev sahipliği yapmaktadır. Ancak Gölümüzün 50 yıl önceki su kapasitesi 7,5 milyar ton civarında iken günümüzde bu miktar 3,5 milyar tona düşmüş durumdadır. Bilim insanlarına göre gölün su seviyesindeki azalma kritik noktayı aşmış ve göldeki çekilme artık geri döndürülemez noktadadır.
AKP iktidarları döneminde bazı önlemler alınmaya çalışılmış ancak bunlar yalnızca kâğıt üzerinde kalmıştır. 2007-2012 1. Göl Yönetim Planı kapsamında bazı karalar alınmış ancak uygulanmamıştır. Yine hala uygulamada olduğu belirtilen 2013-2018 2. Göl Yönetim Programı uygulanmaya konulmasına rağmen 2. Beş yıllık planda da yer alan hiçbir plan kararı uygulanmamıştır.
Yine sözünü ettikleri Burdur Gölü Alt Havzası Eylem Planı ve Genelgesi dönemin Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu tarafından 13 Kasım 2015 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir. Evsel atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesisi, zirai ve hayvancılık faaliyetleri kaynaklı kirlilik kontrolü, taş ocaklarının ve maden sahalarının rehabilite edilmesi ve havza su kalitesinin izlenmesi gibi bir dizi önlem içeren bu plan da ne yazık ki diğer planlar gibi bir türlü gerçek anlamda yürürlüğe girmemiştir.
Diğer taraftan, gölü̈ besleyen derelerden neredeyse hiç birinin göle ulaşamadığı bu ortamda gölün tek yaşam kaynağı yağışlardır. Burdur Gölü’nü besleyen dereler üzerinde sulama amacıyla yapılan 22 baraj ve gölet, Burdur’un yaşam kaynağını kurutmaktadır. Göle giren su miktarı yıllar yılı azalmış ve son olarak 2009 senesinde Bozçay üzerinde inşa edilen Karaçal Barajı göle su akıntısını durdurmuştur.
Göldeki kurumayı önlemeye yönelik olarak acilen bir şeyler yapılmalıdır. Göl havzasındaki tarımsal faaliyetlerde yanlış ve aşırı su kullanımını önlemek için çiftçilerin mevcut ekonomik gelirlerini azaltmadan havzanın toprak ve iklim yapısına uygun, az su tüketen ve doğru sulamaya dayalı yeni bir tarımsal ürün denenmelidir. Yine Göl havzasının tamamında damlama sulama yöntemi ve yağmurlama sulama yöntemleri kullanılırsa, tonlarca metreküp su tasarruf edilebilecek ve bir nebze olsun gölün kurumasının önüne geçilebilecektir.
Bu çerçevede, Burdur Gölünde yaşanan kurumanın nedenlerinin araştırılması, bu kapsamda oluşturulması gereken politikaların ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğü’nün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını saygılarımızla arz ve teklif ederiz.
