Burdur Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreteri Dr. Sedat KAVAS “3-9 Kasım Organ Bağışı Haftasında” Organ bağışı konusunda farkındalık oluşturmak ve bağış sayısını artırmak amacıyla bir mesaj yayınladı.
Dr. KAVAS;
Ülkemizde 03-09 Kasım Tarihleri Arası “Organ Bağışı Haftası” olarak belirlenmiştir. Organ Bağışı; kişi hayatta iken kendi iradesiyle tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisinde kullanılmasına izin vermesidir.
Bu gün itibariyle 24 Bin kişi yeniden sağlığına kavuşabilmek için organ beklemektedir. Bizler ancak alıcı durumuna gelince bağışın önemini fark edebilmekteyiz. Bu manada bağış sayısının artırılması büyük önem arz etmektedir. Şüphesiz organ bağışı konusunda farkındalık oluşturmak için başta basın yayın organlarımız, kanaat önderlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız ve ilgili kesimlere büyük sorumluluk düşmektedir. Vatandaşımız bu konuda cesaretlendirilmeli ve tüm taraflarıyla doğru bilgilendirilmelidir. Bu haftada tüm halkımızın konuya hassasiyetle yaklaşarak organ bağışına katılımlarını gönülden destekliyor, bağışlanan her organ filizlenen bir candır diyoruz.
ORGAN BAĞIŞI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER VE MERAK ETTİKLERİNİZ.
NAKİL YAPILABİLECEK DOKU VE ORGANLAR HANGİLERİDİR?
Ülkemizde nakil yapılan organlar
-Böbrek
-Deri
-Karaciğer
-Kalp
-Akciğer
-Pankreas
-İncebağırsak
Nakil yapılan dokular ise;
-Kemik
-Kemik iliği
-Kornea
-Kalp kapağı
HER ÖLÜMDEN SONRA ORGANLAR ALINABİLİR Mİ?
Organ bağışı yapılsa bile her ölümden sonra organ nakli mümkün değildir. Örneğin evde ya da yolda vefat eden bir kimse bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz. Yalnızca hastane yoğun bakım ortamında tıbben ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabilir. Yani sıkça duyduğumuz deprem ve felaketlerden sonra cesetlerin organlarının alınması gibi bir durum söz konusu değildir.
BİR ORGAN HERKESE NAKLEDİLEBİLİR Mİ?
Bir organın hiçbir özellik aranmadan herhangi birine nakledilmesi söz konusu değildir. Organ naklinde alıcı verici olacak kişilerin doku uyumları önem arz etmektedir. Alıcı ve vericinin doku uyumları testlerle belirlenir en yüksek doku uyumunda cerrahi işlem gerçekleştirilir.
KİŞİ ÖLMEDEN ORGAN NAKLİ KARARI ALINABİLİR Mİ?
Kişinin beyin ölümü ( tıbbi ölüm kararı) gerçekleşmeden kesinlikle organ nakli kararı alınamaz. Tıpta en temel ilke her bireyin kendi yaşam hakkı olduğu, bu hakkın sonuna kadar kullanılması gerektiğidir. Hastane yoğun bakım ortamında doktorlardan oluşan bir ekip tarafından tıbbi ölüm kararı verilmeden organ nakli düşüncesi asla gündeme gelemez.
DİNEN BİR SAKINCA VAR MIDIR?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımlanmıştır. 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Diğer islam ülkelerinde de ve bütün büyük dinlerde de benzer kararlar mevcuttur. Kur’an-ı Kerim’de de (Maide Suresi, Ayet 32) ” KİM BİR KİMSEYE HAYAT VERİRSE, ONUN SANKİ BÜTÜN İNSANLARA HAYAT VERMİŞÇESİNE SEVAP KAZANACAĞI ” beyan olunmuştur.
NEREYE-NASIL ORGAN BAĞIŞI YAPABİLİRİM?
Kamu Hastaneleri Birliğine Bağlı Tüm Hastanelerimize
İl Sağlık Müdürlüklerine
Organ nakli yapan merkezlere
Aile Hekimliklerine organ bağışı yapılabilir.
Organ bağışı yapmak isteyen kişiler yukarıda belirtilen yerlere başvuru yaparak, iki tanık huzurunda bir belge imzalayıp organ bağışı kartına sahip olurlar. Organ bağışı kartını alan kişinin, bağış kartını her zaman üzerinde taşıması gerekmektedir.
ORGAN BAĞIŞI İÇİN YAŞ SINIRI VE ÖZELLİK ARANIYOR MU?
18 Yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışı yapabilir ve organ bağışı kartı sahibi olabilir.
BÜTÜN ORGANLARIMI BAĞIŞLAMAK İSTEMİYORUM, MÜMKÜN MÜ?
Organ bağışı kartının bir bölümünde bağışlamak istediğiniz organlarla ilgili seçenekler mevcuttur. İşaretlediğiniz organlarınız dışında her hangi bir organınızın alınması söz konusu değildir.
HER ORGAN BAĞIŞI YAPANIN ORGANLARI MUTLAKA ALINIR MI?
Kişi organ bağışı yapmış olabilir fakat evde yolda ya da kaza yerinde ölümü gerçekleşmiş ise organları alınamaz. Daha öncede belirttiğimiz gibi ancak hastane ortamında tıbben ölümü gerçekleşmiş kişilerin organları 1. Dereceden yakının onayı ile alınabilir.
ORGAN BAĞIŞI FİKRİMDEN VAZGEÇTİM! MÜMKÜN MÜ?
Organ bağışı kartı sahibi olsanız dahi, istediğiniz anda ailenize bildirerek ve bağış kartınızı yırtarak, fikrinizden vazgeçebilirsiniz. Bakanlığımızca 2013 yılı Nisan ayında oluşturulan Türkiye Organ Bağışı Bilgi Sistemine (TODBS) kaydınız var ise kaydınızın silinmesi için organ bağışı yaptığınız kuruma ya da organ bağışı alan her hangi bir kuruluşa talebinizi iletebilirsiniz.
ORGAN BAĞIŞI YAPTIĞIMI, AİLE BİREYLERİMDEN GİZLEMEK İSTİYORUM! ÜZERİMDEN ÇIKACAK BAĞIŞ KARTI YETERLİ MİDİR?
Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli değildir. Ailenizin ya da yakınlarınızın rızası olmadan organlarınız alınamaz. Bu sebeple bağış yaptığınız andan itibaren bu kararınızı ailenizle paylaşmanız gerekmektedir, organ bağışı bir nevi mirastır.
ORGANLARIMIN BİRİNE SATILMA İHTİMALİ YA DA BELİRLİ KİŞİLERE ÖZELLİKLE VERİLME DURUMU VAR MIDIR?
Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri 2238 sayılı yasaya göre yasaktır. Bağışlanan organlar, bu konuyla ilgilenen Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından tıbben acilliği ve doku uyumuna göre en uygun alıcıya nakil edilir. Bu belirlemede zengin, fakir, ırk, cinsiyet vb. ayrımlar kesinlikle yapılmaz.
ORGANLARI ALINAN KİŞİNİN CENAZESİ VUCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULMADAN TESLİM EDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Organları alınan kişinin cenazesi, kamuoyuna yansıdığı gibi bir torba içinde teslim edilmez aksine son derece özenli bir şekilde vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim edilir. Bu konuda nakil merkezleri özellikle hassasiyet göstermektedir.
