Şeyh Said Kimdir, Neden Gündemde ve İsyanı Nasıl Bastırılmıştı?
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin, 1925’te Cumhuriyet’e isyan eden Şeyh Said’in adını bir bulvara verme kararı tartışma yarattı. 19 Ağustos 2019’dan bu yana kayyum tarafından yönetilen belediyenin bu kararı, farklı siyasi partiler ve kamuoyunda geniş yankı buldu.
Şeyh Said Kimdir? Şeyh Said, 1925 yılında Cumhuriyet’e karşı isyan eden ve isyanı bastırıldıktan sonra idam edilen bir dini liderdir. Şeyh Said, özellikle bölgesinde dini ve sosyal bir lider olarak tanınıyordu.
Neden Gündemde? Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin Şeyh Said’in adını bir bulvara verme kararı, siyasi partiler arasında tartışmalara yol açtı. Bu karar, Şeyh Said’in tarihi rolü ve Cumhuriyet’e karşı isyanı nedeniyle farklı görüşlerin çatışmasına neden oldu.
Siyasi Tepkiler
- İYİ Parti: İstanbul Milletvekili Mehmet Salim Ensarioğlu, Şeyh Said’e yönelik ithamları reddettiği için partisince disipline sevk edildi. Daha önce Diyarbakır milletvekilliği de yapan Ensarioğlu, bu sevk sonrası istifa ettiğini açıkladı ve partinin demokratik kimliğinden vazgeçtiğini savundu.
- CHP Genel Başkanı Özgür Özel: “Cumhuriyet’e karşı ayaklanma olduğunu biliyorum. Bastırılırken oluşan acılar torunların kalbini acıtıyorsa saygılı olmak gerekir,” dedi.
- Zafer Partisi Başkanı Ümit Özdağ: “Biz zamanı gelince o bulvarın adını Diyarbakır’ın yiğit evladı Ziya Gökalp’in adını vereceğiz,” diye konuştu.
- Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce: “Şeyh Sait haindir. Bu konuda çok netim. Ben, Mustafa Kemal Atatürk’ün tarafındayım!” ifadelerini kullandı.
Diğer Tepkiler Diyarbakır Barosu, gazeteci Fatih Altaylı hakkında, Şeyh Said’e hakaret ettiği gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. Altaylı, Şeyh Said’in Türkiye’ye karşı İngilizlerle iş birliği yaparak isyan ettiğini söylemişti. DEM Parti ve HÜDA PAR da Altaylı’ya tepki gösterdi.
İsyanın Bastırılması Şeyh Said isyanı, Cumhuriyet’in ilanından sadece iki yıl sonra, 1925’te meydana geldi. İsyan, hükümetin sert müdahalesiyle bastırıldı. Şeyh Said ve isyana katılanlar, yargılanarak idam edildi.
Şeyh Said’i yeniden gündeme getiren, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin 6 Aralık’ta Twitter hesabından yaptığı açıklama oldu. Bu karar, Şeyh Said’in tarihi rolü ve isyanıyla ilgili farklı görüşlerin yeniden tartışılmasına yol açtı.
